Söyleşide, mimarlık tarihinden günümüze uzanan sürdürülebilirlik kavramı, güncel teknolojiler ve doğayla uyumlu tasarım yaklaşımları çerçevesinde ele alındı. Mimarinin Cilalı Taş Devri'nden itibaren barınma ihtiyacını karşılamakla kalmayıp, toplumsal yaşamın ve kültürel gelişimin önemli bir parçası olduğuna dikkat çekildi.

“MİMARİ SOSYAL YAŞAMIN AYRILMAZ BİR PARÇASI HALİNE GELDİ”

Mimar Alper Mahir Nemli, konuşmasına mimarinin kökenlerine uzanarak başladı. Cilalı Taş Devri'nde insanlığın yerleşik hayata geçmesiyle birlikte mimarinin, yalnızca barınma ihtiyacına yanıt veren değil, aynı zamanda sosyal yaşamın, güvenliğin ve üretimin ayrılmaz bir parçası haline gelen bir disipline dönüştüğünü vurguladı. İlk köy yerleşimlerinden büyük medeniyetlere kadar geçen sürede yapıların hem fiziksel hem de kültürel ihtiyaçlara yanıt verdiğini belirten Nemli, mimari yapıların zamanla çevresel koşullara ve insan davranışlarına göre gelişip karmaşıklaştığını söyledi. Günümüzün sürdürülebilirlik anlayışını “Sürdürülebilirlik 2.0” başlığı altında anlatan Nemli, yapıların yalnızca operasyonel enerjiyle değil, gömülü karbonu da kapsayacak şekilde tüm yaşam döngüsünde değerlendirilmesi gerektiğini aktardı.

“DOĞAYLA BÜTÜNLEŞMELİYİZ”

Satış ve Pazarlama Müdürü Murat Karamanlıoğlu, konuşmasında mimari tasarımda veri odaklı karar alma süreçlerinin giderek öne çıktığını ifade etti. BIM (Yapı Bilgi Modellemesi) sistemleriyle desteklenen yapay zeka araçlarının, tasarımın ilk aşamalarında güneş ışığı, rüzgar yönü, gürültü, enerji verimliliği gibi parametreleri analiz ederek binlerce alternatif oluşturabildiğini belirtti. Bu teknolojilerin mimari sezginin ötesine geçerek daha bilimsel, ölçülebilir ve sürdürülebilir çözümleri mümkün kıldığını söyledi. Malzeme seçiminin de bu sistemler aracılığıyla gömülü karbon, maliyet ve tedarik zinciri gibi kriterlerle optimize edilebildiğini vurgulayan Karamanlıoğlu, yapay zekanın artık bir yardımcı değil, tasarım sürecinin belirleyici bir aktörü haline geldiğini aktardı.

Konuşmasında biyofili ve rejeneratif tasarım ilkelerine de yer veren Karamanlıoğlu, mimaride doğayı yalnızca içeri taşımakla kalmayıp onunla bütünleşmenin önemine değindi. Ahşap, taş, toprak gibi doğal malzemelerin yanı sıra fraktal desenler, su öğeleri, yerel bitkilerle oluşturulmuş peyzaj alanları gibi unsurların, kullanıcının psikolojik ve fizyolojik refahına doğrudan katkı sağladığını dile getirdi. Karamanlıoğlu, döngüsel ekonomiye katkı sağlayan ‘söküm için tasarım’ gibi uygulamaların da yaygınlaşması gerektiğini vurguladı. Hollanda’daki Triodos Bank örneği üzerinden, her bir yapı bileşeninin dijital olarak etiketlendiği ve yeniden kullanım için tasarlandığı sistemlerin sürdürülebilirliğe katkısını gözler önüne serdi. Sözlerini malzeme devriminin bir diğer ayağı olan düşük karbonlu betonlar ve FSC sertifikalı ahşap ürünlerin yaygınlaşmasıyla noktaladı.

“DİJİTAL DÖNÜŞÜM PAZARLAMA ANLAYIŞINI ETKİLİYOR”

Metalurji ve Malzeme Mühendisi Veli Özbek ise konuşmasında dijital dönüşümün yalnızca üretim süreçlerini değil, kullanıcı davranışlarını ve pazarlama anlayışını etkilediğini dile getirdi. Tüketicilerin artık yalnızca ürün değil, deneyim ve bilinçli tercihler aradığını vurgulayan Özbek, bu eğilimin enerji teknolojilerine olan ilgiyi de artırdığını ifade etti. Özellikle ısı pompası teknolojisinin Avrupa'da hızla yaygınlaştığını aktaran Özbek, 2022 yılında bu alanda %38’lik bir büyüme yaşandığını ve milyonlarca haneye kurulum yapıldığını belirtti.

Özbek, konuşmasının son bölümünde sürdürülebilirliğin artık gerçeğe dönüşmeye başladığını örneklerle anlattı. 2020 yılında ABD’nin Georgetown kentinde 3D baskı teknolojisiyle inşa edilen konutlar, yapı üretiminin nasıl daha az kaynakla daha hızlı yapılabileceğini ortaya koydu. Kopenhag’daki ‘The Resource Rows’ projesinde ise yıkımdan elde edilen tuğla cephelerin doğrudan yeni projelerde kullanılması, döngüselliğin en somut örneklerinden biri olarak aktarıldı. Sözlerini Türkiye’den Rönesans Allianz Tower ve dünyadan Nova Oxford gibi doğa ile iç içe tasarlanmış projelerle destekleyen Özbek, mimaride artık sadece ‘yapmak’ değil, ‘doğru ve sürdürülebilir yapmak’ çağının başladığını vurguladı.

Panelde son olarak konuşmacılar, Mimar Alper Mahir Nemli’ye, Metalurji ve Malzeme Mühendisi Veli Özbek’e ile Satış ve Pazarlama Müdürü Murat Karamanlıoğlu’na teşekkür plaketleri takdim edildi.