Haziran ayının yaklaşmasıyla ortaokul çocukları ve genç çocukları olan ailelerin gündemi sınav olarak değişmeye başladı.

Çok küçük yaşlarda ve gençliğinin en güzel zamanlarında olan çocuklarımız tabiri caizse yıllardır verdikleri emeklerinin karşılığını alacakları o sınav geliyor. Günden güne yaklaşan sınavla ilgili çocuklar kadar aileleri de kaygı belirtileri gösteriyor. Peki bu anlayamadığımız kaygı nedir? Çocukların, gençlerin ve ailelerin yüksek düzeyde duyduğu kaygının belirtileri farklı da olsa ana sebep sınav. Sınavın yaklaşmasıyla gelen belirsizlik ve yüklenilen sorumluluk kaygı düzeyinin artmasına sebep oluyor. Öğrencilerde sınavın yaklaşmasıyla gösterilen belirtilere sınav kaygısı denir. Ailelerin hissettikleri bu stresin ana sebebi ise belirsizlik, sınavın tüm geleceği etkileyeceği düşünceleri, verilen maddi ve manevi emekler, çocukları hakkında gelecek kaygısı.. Öğrencilerdeki sınav kaygısının ana düşüncesi ise sadece başarısız olma korkusu değil bu kaygıya eşlik eden bilinmeyen yeni bir okul, gelecek kaygısı, sınav hakkındaki belirsizlik, aile baskısı ve aile tarafından yüklenen sorumluluklar.. Sınav tarihlerinin yaklaşması, öğrencilerin programlarının yoğunlaşması ile birlikte ailelerden çocuklara olan baskının da kaygının etkisiyle arttığını gözlemleyebiliriz. Peki bu süreçte aileler kaygıyı azaltmak için ne yapabilir?

• Çocuklar sınavlarda ve hayatında ne sonuç alırsa alsın onun yanında olduğumuzu ve sevdiğimizi cümlelerimizle ve davranışlarımızla hissetmeye ihtiyaç duyarlar. Sınava az kalmışken rahatlatıcı bir konuşma yapmak ona olan sevgimizden konuşmak hem anne babaya hem çocuğa olumlu etki edicektir.

• Sınav öncesinde sınav esnasında yaşayacağını ufak sorunlar hakkında kendi yaşam deneyimlerimizle çocuğumuzu rahatlatmak yalnız olmadığını ve bu tarz sorunların herkesin başına gelebileceği düşüncesini uyandırır. Örn: Stresli olduğumuz bir anda daha çok terlememizin normal olması gibi.

• Sınav sonrasında olabilecek olumsuz durumları olabildiğince sohbetlerimizden uzak tutmak. Daha çok sınav sonrasında yapabileceğiniz aktivitelere, tatiller hakkında konuşmak sınav öncesinde olumlu bir etki yaratır.

• Sınava hazırlık süresince aile olarak yaptığınız fedakarlıklardan olabildiğince söz etmemek. Bu fedakarlıklardan söz etmek daha fazla kaygı uyandırabilir.

• Sınav hakkında kaygıları, duyguları hakkında konuşması için alan açmak. Çocuğumuzu yargılamadan korktuğu düşünceleri, duygularını anlatmasını sağlamak ve yorum yapmadan sadece dinlemek, sadece ufak bir sarılmayla, elini tutarak veya sırtına elimizi koyarak yanında olduğumuzu hissettirmek. Yargılamadan sadece dinlemek sınav öncesi çocuğunuzun duygusal olarak rahatlamasına olanak sağlayacaktır.

• Sınava az kaldığında okul ve kurs programları yoğunlaşmaya başlayacaktır. Bu süreçte evde çocuğunuza ders çalışması için fazladan baskı yapmak kaygı düzeyini arttırabilir. “Sınava 5 gün kalmış sen hiç çalışmıyorsun!”, “Sınava 2 gün var sen hala deneme çözmüyorsun!” gibi cümleler süreci negatif olarak etkileyecektir.

• Sınava az zaman kaldığında çocuğumuzun kaygılandığı noktaları tespit edip onu dinlemeli, yardımcı olabileceğimiz konularda isterse yardım etmeliyiz.

• Çeşitli nefes ve gevşeme egzersizlerini uygulaması için sınavdan en az 15 gün önce öğrenmesine destek olabilirsiniz. Kaygılı olduğu ve odaklanamadığı anlarda kullanabileceği bir baş etme becerisini kullanarak sınav esnasında daha az kaygılanacaktır.

• Sınavdan önceki gün çocuğunuzun istediği bir yerde açık havada güzel bir gün geçirmek, daha çok olumlu sınav sonrasındaki planlardan bahsetmeliyiz.

• Sınav sabahı anne ve baba olarak ne kadar kaygılı olsak da çocuğumuzdan daha kaygılı olmamalıyız, o esnada çocuğumuzu daha fazla kaygıya sürükleyen ebeveynler olmak yerine çocuğunun arkasında gururla duran, verdiği çabaya ne olursa olsun güvenen tebrik eden konumda olmalıyız.

• Sınav çıkışında çocuğumuz düşüncelerini paylaşmadan sorularımızla üzerine gitmemek, rahatlaması stresini atması için alan açmalıyız.

• Sonuç ne olursa olsun verdiği emekler ve çabalar için tebrik etmeli aldığı sonucun olumlu noktalarına dikkat çekmeliyiz.

• Sınavların hayatımızdaki basamaklardan sadece biri olduğunu unutmamalıyız. Son olarak sevgili aileler herkes gibi sizlerde bugünlere gelene kadar bir sürü sınav atlattınız bazılarından çok başarılı olurken, bazılarından düşük notlar aldınız. Hayatın basamaklarından biri olan bu sınavlar gelip geçiyor, bu süreçte en kıymetlimiz çocuklarımızı sevdiğimizi söylemeyi, onların değerli olduğunu onlara hatırlatmayı ve sevgiyle kucaklamayı unutmayalım. Bütün öğrencilerimize sınavlarında başarılar ve zihin açıklığı diliyorum.

Psk.Neyran Değirmenci

pskneyrandegirmenci@gmail.com

@pskneyrandegirmenci